Wat is insuline?

wat is insuline

In mijn blogs heb ik het vaak over insulineresistentie. Ik heb echter nooit echt goed uitgelegd wat insuline nou eigenlijk is. Dat ga ik doen in deze blog. 😊

In deze blog lees je het volgende:

Wat is insuline?
De functie van insuline
Insulineresistentie
Gevolgen van insulineresistentie
Wat zorgt ervoor dat het lichaam insuline aanmaakt
Wat kun je zelf doen om insulineresistentie aan te pakken?

Wat is insuline?

Insuline is een hormoon en het wordt gemaakt door de alvleesklier. Dit orgaan zit aan de linkerzijde van je lichaam achter de ribben. Hormonen kun je zien als boodschappers die door de bloedbaan gaan en aandokken op de cellen om de cellen een opdracht te geven. De belangrijkste functie van insuline is de hoeveelheid suiker in het bloed verlagen. Het probleem is dat we in deze tijd van overvloed en vaak (onbewust) slechte voedingskeuzes juist veel te veel suikers binnen krijgen en dat de alvleesklier continu insuline moet produceren om de hoeveel suiker in het bloed te verlagen.

De functie van insuline

Insuline zorgt ervoor dat cellen glucose op kunnen nemen. Je kunt insuline zien als een sleutel die toegang geeft tot de lichaamscellen. De insuline opent de deur naar de cel, waardoor glucose naar binnen kan komen gevolgd door allerlei voedingsstoffen, zoals aminozuren (proteïne) en kalium. Dus door de insuline wordt de cel gevoed. Maar insuline zorgt er ook voor dat een teveel aan suikers opgeslagen wordt in de spieren en in de lever. Dat noemen we glycogeen. Dit hormoon wordt vrijgelaten als je snel energie nodig hebt, bijv. als je een sprintje trekt om de bus te halen of als je aan het opdrukken bent. Als de lever en de spieren vol zitten met glycogeen en er is nog steeds teveel glucose in het bloed, dan zorgt insuline ervoor dat de glucose omgezet wordt in vet. Als dat te vaak gebeurt dan kan je daar dik van worden. Dit vet gaat met name op de buik zitten, dat noemen we ook wel visceraal vet.

Ja, even niet leuk wat ik nu ga zeggen. Maar als je naar beneden kijkt en je kunt door je buik je tenen niet meer zien, dan stroomt er te vaak en te veel insuline door je bloed. Insuline zorgt er ook voor dat je geen vet kunt verbranden. Het blokkeert het vetverbrandingsproces. Dat is heel belangrijk om te weten als je wilt gaan afvallen! Insuline zorgt er ook voor dat je natrium vasthoudt en daarmee vocht. Kortom, wil je afvallen, dan zal je moeten zorgen dat er minder insuline door je bloedbaan stroomt.

Insulineresistentie

Als de alvleesklier te vaak en teveel insuline moet aanmaken, dan werkt die sleutel tot de lichaamscellen op een gegeven moment niet meer. Dat noemen we insulineresistentie. Hierdoor komt er minder insuline in de cel en daarmee ook minder glucose en andere voedingsstoffen. De cellen sturen dan een signaal naar de alvleesklier: “Hey hallo, er komt niet genoeg glucose de cel in, maak wat meer insuline aan.” Dus de alvleesklier gaat weer aan de slag en maakt meer insuline aan. Dus je krijgt hoge insuline niveaus in het bloed, maar de insuline kan niet aandokken. Het werkt dus niet. Wat denk je wat er dan met je bloedsuiker gebeurt? Die wordt hoger en hoger. Hyperglykemie noemen we dat.

Bij insulineresistentie heb je teveel glucose in het bloed, echter je cellen zijn aan het verhongeren. In het Engels omschrijven ze dit heel mooi: “Starving in de midst of plenty”. Je bent dus aan het verhongeren terwijl je je in een situatie van overvloed bevindt. Een gevolg hiervan is dat je nog meer behoefte aan zoete dingen hebt.

Gevolgen van insulineresistentie

  • Je lichaam slaat vet op met name rondom het buikgebied en je kunt geen vet verbranden.
  • Slecht kunnen concentreren. Ook de hersencellen krijgen minder glucose binnen.
  • Je kunt de aminozuren slecht opnemen. Dat is de reden dat diabetici spierenmassa en spierkracht verliezen.
  • Als glucose de cel niet in kan, dan kan de glucose gaan oxideren. Glucose heeft de neiging om te gaan plakken in haarvaten. Dat is ook reden dat diabetici problemen kunnen krijgen met de haarvaten van hun ogen, uiteinden van hun vingers, etc.
  • Je kunt kalium slechter opnemen wat ervoor kan zorgen dat de bloeddruk omhoog gaat. Natrium gaat omhoog en je energieniveau gaat naar beneden. Een van de oorzaken van hoge bloeddruk kan insulineresistentie zijn.
  • Hormonale onbalans. Je hormoonhuishouding kan verstoord raken en hiermee kan het ook je menstruatiecyclus en je libido negatief beïnvloeden. De geslachtsorganen zijn namelijk erg gevoelig voor insuline.
  • PCOS
  • Stemmingswisselingen
  • Laag libido
  • Prostaatgroei
  • Snurken en apneu

Deze lijst is verre van compleet. Er zijn nog veel meer gevolgen van insulineresistentie, maar die beschrijf ik wel een keer in een andere blog.

Wat zorgt ervoor dat het lichaam insuline aanmaakt:

Het eten van suikers. Maar misschien denk jij dan wel aan frisdranken, snoep, taart en cake. Dat zijn de bekende “dikmakers”. Echter, veel mensen zien de belangrijkste bron van dagelijkse suikers over het hoofd, terwijl ze die wel 2 tot 3 keer per dagen eten en ook best in grote hoeveelheden. Ik heb het over pasta, rijst, aardappelen, crackers, cornflakes, brood, etc. Deze voedingsmiddelen worden in het lichaam omgezet in suikers. Vergeet ook alcohol niet…

Te vaak eten. Elke keer dat je wat in je mond stopt, krijgt de alvleesklier een signaal om insuline aan te maken. Dus ook al eet je maar 1 borrelnootje op, je alvleesklier gaat weer aan de slag. Hoeveel eetmomenten heb jij op een dag? Als je dat gaat bijhouden, dan denk ik dat je nog best wel eens zou kunnen schrikken. Ik ben om die reden ook een voorstander van ‘intermittent fasting’.

Stress. Bij stress wordt het stresshormoon cortisol vrijgemaakt. Dit hormoon zorgt ervoor de bloedsuiker omhoog gaat en hierdoor moet insuline weer in actie komen. Teveel stress kan er dus voor zorgen dat je insulineresistent wordt.

Een actief immuunsysteem. Het lichaam is slim. Je immuunsysteem werkt op glucose. Als er ontsteking in je lichaam is, dan heeft dat voorrang. Je immuunsysteem kan dan de cellen insulineresistent maken omdat ze de glucose nodig heeft om de infectie te bestrijden. Het immuunsysteem steelt als het ware de glucose en zorgt ervoor dat de glucose niet de cel in kan.

De hele dag koffie drinken. Dit zorgt ervoor dat de bijnieren gestimuleerd worden en dit heeft weer invloed op de cortisolaanmaak en daarmee weer op de aanmaak van insuline. Je mag heus wel koffie drinken, maar houd het bij 1 a 2 kopjes koffie per dag.

Wat kun je zelf doen om insulineresistentie aan te pakken?

  • Stoppen met het eten van suikers en koolhydraten. Of tenminste enorm verminderen.
  • Minder vaak eten. Intermittent fasting werkt hier geweldig bij.
  • Meer vet eten, denk aan avocado, vette vis, noten, etc.
  • Eet veel groenten.
  • Beweeg nuchter. Hierdoor dwing je je spieren om de glucose in het bloed op te nemen zonder behulp van insuline.

Insulineresistentie kan aan de basis liggen van zoveel lichamelijk ongemakken en zelfs ziekten. Het is niet altijd even makkelijk om de switch te maken naar een gezonde lifestyle. Ook kan je soms last hebben van ontwenningsverschijnselen als je suikers de rug toekeert. Ik kan je daarbij helpen. Het zal je algemene gezondheid ten goede komen en daarmee uiteindelijk ook je seksuele gezondheid. Neem hier contact met mij op voor een intake gesprek.

Houd van jezelf. Het is het begin van alles.